مراسم تودیع، تشییع و تدفین شهید مزاری
گزارش نشریه امروز ما درباره مراسم به خاک سپاری شهید مزاری و سید علی علوی.
بعدازظهر روز شنبه ۱۳۷۴/۱/۵ پیکرهای مطهر رهبر شهید استاد عبدالعلی مزاری و یار فداکارش سید علی علوی که مدت یازده روز بر دوش مردم، از غزنی تا یکاولنگ تشییع گردیده بودند، در میان فریادهای تکبیر، شعارهای «مزاری، مزاری، راهت ادامه دارد» «انتقام، انتقام» و ناله‌های حزین مردم آزادهٔ یکاولنگ به میدان هوایی این ساحه انتقال داده شدند و بعد از یک مراسم خاص تودیعی، توسط دو بال هلی‌کوپتر به مزارشریف منتقل گردیدند.
ده‌ها هزار تن از مردم و مسئولین شورای‌عالی هماهنگی و مخصوصاً مهاجرین داغدیدهٔ کابل در شهر مزارشریف که ساعت‌ها در انتظار ورود پیکر پاک رهبر شهیدشان لحظه‌شماری می‌کردند، با نوحهٔ «فرمانده کل آمد بگریید - از شهر کابل آمد، بگریید» و «پیکر رهبر آمد، بگریید، به خون معطر آمد، بگریید» در اطراف هلی‌کوپتر حامل رهبر شهید اجتماع نموده و با ناله و فریاد و شعار، تابوت مقدس رهبر را بر دوش گرفتند. در حینی که رهبر بر دوش مردم قرار داشت، قطعهٔ موزیک شورای‌عالی هماهنگی، مارش عزا را می‌نواخت. حوالی ساعت شش بعدازظهر پیکر پاک رهبر شهید و یار فداکارش سید علی علوی توسط دو عراده آمبولانس به‌سوی شهر مزارشریف انتقال داده شدند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری وحدت اسلامی، مردم عزادار از میدان هوایی الی شهر مزارشریف به فاصلهٔ پانزده کیلومتر در هر دو سمت جاده صف‌کشیده و با شعارهای «مزاری، مزاری، راهت ادامه دارد»، «مرگ بر مسعود، سیاف، ربانی»، «مرگ بر خائنین و معامله‌گران»… از پیکر مقدس رهبر شهیدشان پذیرایی کردند.
هم‌زمان با اذان مغرب در شهر مزارشریف، پیکر پاک رهبر و سید علی شهید به جایگاه وداع در شورای ولایتی مزارشریف وارد گردید. مردم داغدار، برای دیدار رهبر و عزاداری، شب را تا صبح در محوطه شورای ولایتی مزارشریف اجتماع نموده و در اطراف شمع وجود خفتهٔ رهبر، یاد جاودان او را زنده نگه داشتند.
صبح روز یکشنبه ۱۳۷۴/۱/۶ که به‌عنوان روز وداع و تجدید پیمان با رهبر شهید در نظر گرفته شده بود، با نوحه‌های گوناگون از جمله «الوداع ای رهبر محبوب کشور الوداع» آغاز گردید و تا ساعت ۲ بعدازظهر صدها هزار تن از مردم و شخصیت‌های برجسته سیاسی، علمی، اجتماعی و نظامی کشور، مهمانان و قنسولهای کشورهای خارجی… برای آخرین دیدار با پیکر پاک رهبر شهید حضور رساندند. بعد از ساعت ۲، مراسم مخصوص وداع خواهران و مادران با پدر و رهبرشان بود. صحنه دلخراش ناله‌ها و ماتم‌های خواهران و مادران داغدار و شعارها و نوحه‌هایشان به حدی مهیج بود که چندین تن از آنان سکته نموده و توسط موظفین صحی فوراً به شفاخانه انتقال داده شدند.
روز وداع با رهبر، روز سوگ و ماتم در مزارشریف بود. مردم عزادار بغلان، شولگر، چمتال، سمنگان و نواحی بلخ دسته‌دسته از مقابل جایگاه پیکر رهبر عبور نموده و پیمان خونشان را تعهد مجدد می‌بستند. این مراسم شب تا صبح نیز ادامه یافت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری وحدت اسلامی، از جمله پرشکوه‌ترین لحظه‌های وداع با رهبر، وداع دستهٔ مخصوص رزمندگان غرب کابل بود که با تشریفات خاص در کنار رهبر به خون غنوده‌شان حاضر شده و پیمان همیشگی خویش را تجدید نمودند. دستهٔ «فدائیان مزاری» و «دستهٔ قربانیان کفن‌پوش» نیز مراسم مشابهی را به‌جای آوردند.
روز دوشنبه ۱۳۷۴/۱/۷ روز تشییع و تدفین پیکر پاک رهبر بود. شهر مزار در جوشش احساسات، شعارها و ناله‌های عزاداران رهبر، به خود می‌پیچید. کوچه‌ها، سرک‌ها و تمام نقاط شهر سیاه‌پوش بودند. پیکر پاک رهبر شهید توسط جمعی از مسئولین حزب وحدت اسلامی و شورای‌عالی هماهنگی از جایگاه پائین آورده شده و در میان موج احساسات، شعارها و ناله‌های مردم روی توپ اوبوسی که به یک عراده تانک زره‌پوش متصل بود، گذاشته و با نواخته شدن موزیک مخصوص عزا به‌سوی روضهٔ مبارک حضرت علی علیه‌السلام حرکت داده شد.
در طول راه مردم شعار می‌دادند: «عزا، عزاست امروز، روز عزاست امروز، مزاری قهرمان، پیش خداست امروز»، «پیام خون شهدا: انتقام، انتقام»، «پیام غرب کابل: انتقام، انتقام»، «قسم به خون رهبر: قاتل ترا می‌کشیم»، «قسم به خون شهدا: مسعود ترا می‌کشیم»، «قسم به غرب کابل: خائن ترا می‌کشیم»، «مزاری، مزاری راهت ادامه دارد».
بعد از آنکه پیکر پاک رهبر و یار شهیدش: سید علی علوی به روضهٔ مبارک رسانده شد، مراسم نماز به امامت آیت‌الله صادقی پروانی و به اشتراک صدها تن از مردم و شخصیت‌های برجستهٔ کشور ادا گردید. پس از ادای نماز، پیکر پاک رهبر و یار ایثارگر او مجدداً بر روی توپ قرار داده شد و به سمت آرامگاه موقت ایشان در حومه غربی شهر مزارشریف، مقابل ریاست زراعت ولایت بلخ منتقل گردیدند و حوالی ساعات ظهر در میان اشک و فریاد و ماتم پیروان به خاک سپرده شدند.
پس از مراسم تدفین پیام ستر جنرال عبدالرشید دوسُتم، رهبر جنبش ملی - اسلامی توسط دگر جنرال مجیدروزی پیام انجنیر حکمتیار، امیر حزب اسلامی، توسط عبدالهادی ارغندیوال و پیام هزاره‌ها و شیعیان اسماعیلیه توسط یکی از روحانیون ایشان قرائت شد. در پیام‌ها ضمن تجلیل و تکریم از شخصیت والای رهبر شهید، ادامهٔ راه و آرمان بزرگ ایشان تعهد سپرده شد. متعاقباً استاد شفق بهسودی عضو شورای مرکزی حزب وحدت اسلامی سخنرانی آتشینی ایراد نمودند و در اخیر استاد خلیلی دبیرکل حزب وحدت اسلامی طی سخنانی کوتاه و جامع، از شخصیت‌ها و مسئولین کشور، مردم آگاه و آزادهٔ سمت شمال، مهاجرین داغدار کابل و نمایندگان کشورهای خارجی جهت تجلیل از رهبر شهیدشان، مراتب قدردانی و سپاس خود را اظهار نمودند و بار دیگر ادامهٔ خط خونبار رهبر شهید را پیمان بستند.
استاد خلیلی یادآور شدند که کوچک‌ترین تغییری در سیاست‌های حزب وحدت اسلامی که توسط رهبر شهید، ترسیم گردیده بود، پیش نخواهد آمد و راه و آرمان بزرگ او همچنان سرمشق مردم و حزب ما خواهد بود.
منبع: بهادری (۱۳۷۴). گزارشی از مراسم تودیع، تشییع و تدفین رهبر شهید، امروز ما، شماره ۴.صفحه ۶، پیشاور: ارگان نشراتی حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۵ ثور (اردیبهشت) ۱۳۷۴ خورشیدی.